ZEEKR 001 қозғалтқышының ерекшелігі неде? Динамикалық еркіндік пен «үнсіз технологияға» жаңа көзқарас
Zeekr 001 моделінің негізінде жатқан қозғалтқыш технологиясы — бұл жай ғана басқару эталоны ретінде беделінің іргетасы емес, әлемдік электромобильдер арасындағы ерекшелігін айқындайтын басты фактор. Материалдар деңгейіндегі инновациялардан бастап, жүйе аясындағы толық терморегуляцияға дейін — Zeekr 001 қозғалтқышының әрбір құрамдас бөлігі екі іргелі сұрақты басшылыққа ала отырып жасалды:
Шексіз қуатты тұрақты және сенімді қозғалыс күшіне қалайша айналдыруға болады?
Жоғары өнімділік пен тиімділікті тіпті ең күрделі жүргізу жағдайларында қалай қамтамасыз етуге болады?
Статордың шпилькалы орамасы: тиімділікке төңкеріс әкелген үнсіз қуат
Zeekr 001 жүрегінде – VREMT компаниясы әзірлеген тұрақты магнитті жоғары өнімді синхронды электрқозғалтқыш. Оның басты ерекшелігі – саладағы ең озық технологиялардың бірі саналатын 8 қабатты шпилькалы (Hairpin) орама. Қарапайым көрінгенімен, бұл технология тиімділік пен сенімділік саласында қос серпіліс жасайды.
Дәстүрлі 4 немесе 6 қабатты орамалармен салыстырғанда, 8 қабатты шпилькалы конфигурация статор саңылауларына түсетін мыс өткізгіштердің көлденең қимасын шамамен 70%-ға арттырады, бұл өз кезегінде магнит өрісінің кернеулігін 20–30%-ға дейін күшейтеді. Нәтижесінде, тіпті Германия автобандарында 200 км/сағ жылдамдықпен қозғалғанда да, қозғалтқыштың ПӘК-і 90%-дан асады, бұл дәстүрлі жүйелермен салыстырғанда әлдеқайда ұзақ жүріс қорының кепілі.
Сонымен қатар, жалпақ өткізгіштердің оңтайлы орналасуы статор саңылауының толу коэффициентін арттырып, жоғары меншікті қуат пен жақсартылған жылу алмасу қамтамасыз етеді. Бұл жүйе ұзақ және жоғары жүктемелі жүргізу кезінде де тұрақты және болжамды үдеу алуға мүмкіндік береді.
Бұған қоса, ораманың бұл инновациялық құрылымы жылу алмасу үдерістерін оңтайландырып, суықта қозғалтқышты іске қосу тиімділігін –30°C-та да 50%-ға арттырады. Норвегиядағы Zeekr иелері үшін бұл таңғы суықта баяу іске қосу туралы ұмыту деген сөз — газ педалін басқан сәтте қозғалтқыш жоғары айналдыру моментін бірден береді. Мұз құрсаған Скандинавия жолдарынан бастап, аптапты Таяу Шығыс шөлдеріне дейін — Zeekr 001 кез келген климатта жылдам әрі ымырасыз әрекет етеді.
Қосмоторлы толық жетекті жүйе: Zeekr 001-дің жарыс ДНҚ-сы және дәл тарту векторы арқылы басқару
Zeekr 001 алдыңғы және артқы осьтерде орналасқан екі тұрақты магнитті синхронды қозғалтқышпен жабдықталған. Бұл симметриялы қосмоторлы архитектура 400 кВт жалпы қуат пен 686 Н·м айналдыру моментін қамтамасыз етеді, соның арқасында көлік 0-ден 100 км/сағ дейін небәрі 3,8 секундта үдейді. Бірақ бұл жүйенің басты артықшылығы — жай ғана қуатта емес.
Zeekr 001 қозғалтқышы жоғары реактивті моментті құрылымға және оңтайландырылған ток векторымен басқару жүйесіне ие. Бұл көлікке төмен айналымда да пиковая тарту күшін беруге мүмкіндік береді. Нәтижесінде, дәстүрлі қозғалтқыштарда жиі кездесетін жоғары жылдамдықта қуаттың төмендеуі мәселесі шешіліп, тұрақты әрі шапшаң қуат бүкіл жылдамдық диапазонында сақталады.
ZVC тарту моментінің векторизациялау жүйесі жол жағдайларын секундына 1000 рет бақылап, төрт дөңгелек арасындағы тарту күшін миллисекундтар ішінде қайта бөлуді қамтамасыз етеді. Бұрылыстарда жүйе ішкі дөңгелектерге күш қосып, астын айналмайтын басқарылуды сақтайды. Ал дымқыл немесе қар басқан жолда моментті алдыңғы және артқы осьтер арасында динамикалық қайта бөліп, көлік бағытын тұрақты ұстап тұрады.
Күнделікті жүргізуде мұндай интеллектуалды басқару логикасы айрықша сенімділік береді. Тығыз трафик кезінде жүйе энергия тиімділігі үшін тек алдыңғы жетекті іске қосады. Ал кенеттен жаңбыр жауған сәтте, толық жетек небәрі 0,4 секундта қосылады. Сол және оң жақ дөңгелектер арасындағы момент айырмасын нақты реттей отырып, жүйе көлікке жолдан ауытқымауға және су жиналған трассада да қауіпсіз маневр жасауға көмектеседі. Бұл — жоғары жылдамдық пен қауіпсіздіктің үйлесімі, ол жүргізушіге кез келген жағдайда толық бақылауды береді.
Майлы салқындатуы бар қозғалтқыштың жылу реттеу жүйесі: жоғары температурадағы өнімділіктің көзге көрінбейтін қорғаушысы
Zeekr 001 көлігі жетілдірілген майлы салқындату жүйесімен жабдықталған, бұл электржетек температурасының бақылауын жаңа деңгейге көтереді. Кәдімгі қозғалтқыш корпусын сумен салқындататын жүйелерден айырмашылығы, бұл инновациялық шешім тікелей май арқылы салқындатуды қолданады. Салқындату сұйықтығы қозғалтқыштың өзегіне еніп, ротор мен орам сияқты жылу бөлетін компоненттермен тікелей байланысады. Мұндай жанама емес жылуды сіңіру әдісі әлдеқайда тиімді және дәл жылу реттеуді қамтамасыз етеді.
Қатты ыстықта да, Zeekr 001-дің майлы салқындату жүйесі термиялық тұрақтылықты жоғары деңгейде ұстап тұрады. Қозғалтқыш ұзақ уақыт бойы жоғары жүктемеде жұмыс істегенде де, жүйе оны қызып кетуден қорғайды, соның арқасында қуатты шектеу хаттамалары іске қосылмайды. Бұл жүргізушілерге үздіксіз өнімділік пен тұрақты қуат беру мүмкіндігін береді — тіпті ең қарқынды жүргізу кезінде де. Бұл жүйе тек динамиканы емес, қауіпсіздікті де арттырады.
Жүйенің оңтайландырылған құрылымы дыбыс пен дірілді де азайтып, жүргізу процесін анағұрлым жұмсақ әрі талғампаз етеді. Zeekr 001 иелері көліктің тыныш жұмысын жиі атап өтеді, ал салон ішіндегі дыбыс деңгейі арнайы реттеліп, жолаушыларға жайлы, премиум атмосфераны қамтамасыз етеді.
Қозғалтқыш толық қуатпен жұмыс істеп тұрған сәтте Итальян Доломиттерінің шексіз тау бұрылыстарын еңсеріп бара жатсаңыз да, немесе Сауд Арабиясының күнге күйіп тұрған тас жолдарымен ұзақ сапарға шықсаңыз да — Zeekr 001-дің маймен салқындату жүйесі қуаттың тұрақтылығын, ал сапардың ыңғайлылығын қамтамасыз етеді. Ешбір мәмілесіз, күтпеген жағдайларсыз жұмыс істейді.
Zeekr 001 қозғалтқышының технологиясы — бұл зертханадағы теориялық сипаттамалардың көрмесі емес, әлемнің түкпір-түкпіріндегі жүргізушілердің нақты қажеттіліктеріне берілген мақсатты жауап. Шпилькалы орама тиімділігінен бастап маймен салқындату жүйесінің термиялық тұрақтылығына және айналдыру моментін таратудағы зергерлік дәлдікке дейін — әрбір инновация бір басты мақсатқа қызмет етеді: электромобильді кез келген ауа райында және кез келген жолда сенімді, жұмсақ әрі қуатты жүргізуді қалай қамтамасыз етуге болады?
Мюнхендегі инженер 200 км/сағ жылдамдыққа дейін үдей түскенде қозғалтқыштың қызып кетуінен еш алаңдамаса,
Ослодағы ана баласын балабақшаға апару үшін көлікті тайғақ жолда сенімді түрде оталдыра алса,
Немесе Дубайдағы шытырманды ұнататын жүргізуші шөлдегі құм төбелерінен үздіксіз тарту күшінің арқасында еркін өтсе —
Міне, дәл осындай сәттерде Zeekr 001 қозғалтқышының технологиясының шынайы құндылығы ашылады.